cẤu thÀnh tỘi phẠm vÀ cÁch nhẬn biẾt.
cấu thành tội phạm là những dấu hiệu chung có tính chất đặc trưng cho loại tội phạm cụ thể được quy định trong s hñt luật. các yếu tố cấu thành tội phạm bao gồm: khÁch thỂ, khÁch quan, chỦ quan vÀ chỦ thỂ của tội phạm. că cứ vào mức ộ nguy hiểm của hành vi pHạm tội ược cấu thành tội phạm pHản ang, có thể chia cấu thành tội phạm thành: cấu thành tội phạm cơn; cấu thành tội phạm tăng nặng; cấu thành tội phạm giảm nhẹ. trong bài viết này, chúng tôi trình bày về các dạng cấu thành tội phạm cơ bản trong bộ luật hình sự.
cấu thành tội phạm cơ bản là cấu thành tội phạm chỉ có dấu hiệu định tội. Đó là cấu thành tội pHạm bao gồm những dấu hiệu mô tả tội pHạm và là cơ sở phap phap phap choc việc ịnh tội danh và pHân biệt tội phạm này với tội phạm khcc. Đây là các cấu thành tội phạm được thể hiện ở khoản 1 của đa số các tội phạm như tội trộm cắp tài sản (khoản 1 Điều 173 bộ luật hình sự), tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ gây hậu quả nghiêm trọng (khoản 1 Điều 260 bộ luật hình sự)…
căn cứ vào cấu trúc của cấu thành tội phạm có thể chia cấu thành tội phạm thành: cấu thành tội phạm hình thức; cấu thành tội phạm vật chất; cấu thành tội phạm hỗn hợp. trong đó:
1. cẤu thÀnh tỘi phẠm hÌnh thỨc:
cấu thành tội phạm hình thức là cấu thành tội phạm có duy nhất một yếu tố bắt buộc về mặt khách quan của tội phẻhỡm vi hàn h. hội. Hành vi nguy hiểm cho xã hội lành vi gây thiệt hại cho xã hội hoặc hành vi tạo ra khả nĂng gây ra các thiệt hại choc các quan hệ xã hội ược luật hình sự bảo vệ vệ v ượ hành động. hành động phạm tội là làm một việc mà pháp luật hình sự cấm không được làm. ví dụ: hành động giết người (Điều 123 bộ luật hình sự); cướp tài sản (điều 168 bộ luật hình sự)… 132 bộ luật hình sự); không tố giác tội phạm (Điều 390 bộ luật hình sự). các tội pham có cấu thành hình thức là những tội phạm được quy định tại khoản 1 các Điều 108 – 122, 168, 169 … bộhì>
tội pHạmc cấu thành tội pHạm hình thức ược coi là hàn thành từi điểm thực hiện hành vi nguy hi hi hi hi hểm cho xã hội ược mô tả trong điều luật phá ca ộ.
2. cẤu thÀnh tỘi phẠm vẬt chẤt:
<p và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả do hành vi phạm tội gây ra, trong đó:
– hành vi pHạm tội lành vi nguy hiểm cho xã hội xâm phạm chế ộ chính trị, chế ộ kinh tế, nền văn hoá, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, HợP PHAPP CủA Tổ CHứC, XâM PHạM TINH MạNG, SứC KHỏE, DANH Dự, NHâN PHẩM, Tự DO, TÀI SảN, CÁC QUYềN, LợI ÍCH HợP PHAPP KHAC CủA hội chủ nghĩa; được quy định ở các điều luật cụ thể thuộc phần các tội phạm của bộ luật hình sự.
– hậu quả do hành vi phạm tội gây ra là thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, tài sản hoặc hậu quả phi vật chất. căn cứ vào mức độ thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra, thì có thể chia hậu quả do hành vi phạm tội gây ra thành bốn mức tọu t qu; hậu quả nghiêm trọng; hậu quả rất nghiêm trọng; và hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, trong đó: hậu quả ít nghiêm trọng là thiệt hại do hành vi phạm tội gay ra ở mức hông lớn choi. hậu quả nghiêm trọng là thiệt hại lớn cho xã hội về tính mạng, sức khoẻ, tài sản và thiệt hại phi vật chất khác. hậu quả rất nghiêm trọng là thiệt hại rất lớn cho xã hội về tính mạng, sức khoẻ, tài sản và thiệt hại phi vật chất khác. hậu quả đặc biệt nghiêm trọng là thiệt hại đặc biệt lớn cho xã hội về tính mạng, sức khoẻ, tài sản và thiệt hất phich vá.t khc. Với tư cach là một yếu tố bắt buộc của cấu thành tội pHạm vật chất, thì chỉng hành vi gây ra một trong cacus loại thiệt hại sau đy mới bị coi là tộm: pHạm: và hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, hậu quả nghiêm trọng; hậu quả rất nghiêm trọng; và hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. còn hành vi không gây ra hậu quả ít nghiêm trọng chỉ bị coi là phạm tội khi đi kèm các dấu hiệu khác (chún tôi sẽ trình bày ở i viyà). nghiên cứu các tội phạm có cấu thành vật chất, thấy “hậu quả nghiêm trọng, hậu quả rất nghiêm trọng, hậu quả ặc biệt nghiêm trọng” ược thển bởi nhiềiềng nhán. có những tội dùng trực tiếp thuật ngữ gây hậu quả nghiêm trọng , rất nghiêm trọng, ặc biệt nghiêm trọng ”nhưi vi phạm chế ộ một vợ, một chồng; tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, with, cháu, người phạm quyền sở hữu công nghiệp; tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ…và cũng có tội gây ra nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng được thể hiện dưới dạng các mức độ thiệt hại cụ thể như: tingh mạng, % sức khỏe bị thiệt hại, giá trị tài sản bị hành vi pHạm tội xâm pHạm. p>
– mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả do hành vi phạm tội gay ra là dấu hiệu bắt buộc thuộc mặt khách quan của tội phạm cóthà cấ. theo quy định của pháp luật, thì chỉ được coi là giữa hành vi khách quan và hậu quả có quan hệ nhân quả khi:
+ hành vi trái pháp luật phải xảy ra trước hậu quả nguy hiểm cho xã hội về mặt thời gian. Đy là căn cứ ầu tiên cần thiết cho việc kiểm tra sự tồn tại của quan hệ nhân quả và trên thực tế khi ki ểm cạ n. quan hệ nhân quả giữa giữa hành vi và hậu quả.
+ hành vi trai phap luật pHải chứa ựng khả nĂng thực tế làm phát sinh hậu quả nguy hiểm choc xã hội và hậu quả nguy hiểm cho xã hội đã xảy hậu quả của chính hành vi trái pháp luật. hành vi trực tiếp gây ra hậu quả và hậu quả chính là hệ quả trực tiếp của hành vi. cũng cần lưu ý rằng, trong quan hệ nhân quả, hành vi trai phap lật ược coi là nguyên nhân, tuy giữ vai trò quyết ịnh ối với sự phát sin và xảy ra như thế nào còn phụ thuộc vào những “điều kiện” nhất định như khắc phục, cứu chữa kịp thời…
tội phạm có cấu thành tội phạm vật chất được coi là hoàn thành từ thời điểm có thiệt hại xảy ra.
3. cẤu thÀnh tỘi phẠm hỖn hỢp:
cấu thành tội phạm hỗn hợp là loại cấu thành tội phạm mà các dấu hiệu thuộc mặt khách quan của cấu thành tội phạm vừa có yếu tố của cấu thành tội phạm hình thức, vừa có yếu tố của cấu thành tội phạm vật chat.
– cấu thành tội phạm hỗn hợp có yếu tố của cấu thành tội phạm vật chất. cấu thành tội phạm hỗn hợp có yếu tố của cấu thành tội phạm vật chất là loại cấu thành tội phạm đặc trưng mới được quy định trong bộ luật hình sự từ sau lần sửa đổi bổi sung năm 1997. trong bộ luật hình sự năm 2015 loại cấu thành tội pHạm này ược quy ịnh tại một số tội xâm pHạm sở hữu, tội xâm phạm trật tựn lý kinh tế, tội pHạm vềc vục … phạm bao gồm hành vi vi vi vi vi vi vi pHạm, thi ra, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả.
hành vi khách quan là hành vi vi phạm bởi vì nếu chỉ xét hành vi thì hành vi đó chưa ến mức bị coi là phạm tội ối tượng tác ộng c. sự như: công nhiên chiếm đoạt tài sản có giá trị dưới năm trăm ngàn đồng; sản xuất, buôn bán hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có giá trị dưới ba mươi triệu đồng; nhận hối lội năm trìm ngàn ồng … nhưng người thực hiện hành vi vi phạm vẫn bị coi là pHạm tội vì gây ra hậu nghi qu do vậy, với loại cấu thành tội pHạm pHạM ược tính từi điểm gây ra thiệt hại nghi êng về thng mạng, sức kht ặt. phải là thời điểm thực hiện hành vi vi phạm. loại cấu thành tội phạm này được mô tả ở một số điều luật cụ thể phần các tội phạm bộ luật hình sựsau như>
– “người nào trộm cắp tài sản của người khác có giá trị từ năm trăm nghìn ồng ến dưới nm mươi triệng hoặc dưới nĂm threch giam giữ ến ba nĂm hoặc phạt tùt từ sam bộ luật hình sự).”
– “người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khac có giá trị từ năm nghìn ồng ến dưới nĂm mươi triệu ồng hoặc n ồng ồ thì bị phạt cải tạo không giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm (khoản 1 Điều 174 bộ luật hình)
– “NGườI Nào Sản Xuất, Banôn Bán Hàng Giả Tương ương với số Lượng của hàng thật có giá trị từ ba mươi triệu ồng ến dưới một trìm nĂm mươi triệu ồ hoặc …, thì bị phạt tù từ sáu tháng đến năm năm (khoản 1 Điều 195 bộ luật hình sự)”.
– cấu thành tội phạm hỗn hợp có yếu tố của cấu thành tội phạm hình thức. cấu thành tội phạm hỗn hợp cor yếu tố của cấu thành tội phạm hình thức là cấu thành tội pHạm chỉ bao gồm một dấu hiệu bắt buộc của mặt kháchcáche c. hành vi khách quan là hành vi vi phạm bởi vì nếu chỉ xét hành vi thì hành vi đó chưa đến mức bị coi là phạm tội do đối tượng tác động của tội phạm chưa đến mức khởi điểm để truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng với đặc điểm nhất định về nhân thân, thì người thực hiện hành vi vi phạm đó bị coi là phạm tội.
cấu thành tội phạm hỗn hợp có yếu tố của cấu thành tội phạm hình thức giống cấu thành tội phạm hỗn hợp có yếu tố của cấu thành tội phạm vật chất ở chỗ đối tượng tác động của tội phạm chưa đến mức khởi điểm để truy cứu trách nhiệm hình sự. Điểm khác nhau của cấu thành tội phạm hỗn hợp cor yếu tố của cấu thành hình thức so với cấu thành tội pHạm hỗn hợp Có yếu tố của cấu thành tội pHấm vậm vậtm vậtm vậtm vậtm
+ thứ nhất, dấu hiệu bắt buộc thuộc mặt khách quan của tội pHạm không bao gồm hậu quả do hành vi pHạm tội gây ra và mối quan hệ nhân quản quả g what.
+ thứ hai, thời điểm hoàn thành của tội phạm không tíh từ thời điểm gây ra hậu quả mà ược coi làn thành từi thời điểm thự
cứ vào tính chất nhân thân của chủc phạm; và cấu thành tội phạm hỗn hợp có yếu tố đã bị kết án mà còn vi phạm.
This ”. Trong bộ luật hình sự, loại cấu thành tội pHạm này ược thể hiện ởt số điều luật cụ thể pHần các tội pHạm bột hình sự như sau: “Người nào bằng thủ đ Từ từm Trìm nghìn ồng ến dưới năm mươi triệu ồng hoặc dưới năm trăm nghìn ồng nhưng … hoặc phạt tù từ Sáu that ến ba năm (khoản 1 điều 174 bột luật hình sự); “Người nào đua trai phep xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khac có gắn ộng cơ gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của người khác ho pHạt tiền từ năm triệu ồng ến năm mươi triệu ồng, cải tạo không giam giữ ến ba nĂm hoặc phạt tù từ ba that Bón, Thuốc Thú and, Thuốc bảo vệc vật, giống cây trồng, vật nuôy vệc ậc vật, giống cây trồng, vật nuôy vệc ậc vật, giống c ây trồng, vật nuôy vớc ật VI quy ịnh tại điều này hoặc tại một trong các điều 188, 189, 190, 191, 192, 194 Và 196 của bộa luật này hoặc …, thì bịt ti tền từu ệ m ộ m ệ m ừ m ừ m ừ m ừ m ừ ừ m ừ m ừ m ừ m ừ m ừ m ừ mườ. trăm triệu đồng hoặc phạt tù từ một năm đến năm năm (khoản 1 Điều Điều 193 bử).
ặc điểm của loại cấu thành tội phạm này lành vi vi vi phạm chỉ bị coi là pHạm tội khi người thực hiành vi đó đã bị xt hành che pH có hai loại “đã bị xử phạt hành chính mà còn vi phạm”.
+ một là, “đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm”. Đây là trường hợp trước đó đã có lần vi pHạm và bị xử phạt hành chính, nhưng chưa hết thời hạn ược coi là chưa bị xử pHạt hành chính nay lại cóc có hành vi vi vi vi phạm cùm cùm c. trong trường hợp này hành vi đã bị xử phạt hành chính và hành vi mới bị phát hiện giống nhau. như đã bị xử phạt hành chính về hành vi buôn lậu, chưa hết thời hạn được coi là chưa bị xử phạt hành chính nay lại cón hành vi
+ hai là, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về “hành vi khác” mà còn vi phạm. khác với trường hợp trên, trong trường hợp này hành vi đã bị xử phạt hành chính và hành vi vi phạm mới bị phát hiện là các hành vi loạc. tội danh bị truy cứu trách nhiệm hình sự là tội danh theo hành vi mới. NHư TRườNG HợP đã Bị Xử PHạt Hành Chynh Về Hành VI Buôn Lậu, Chưa Hết Thời Hạn ượC Coi là chưa bị xửt bộ luật hình sự.
thời điểm hoàn thành của các tội phạm có cấu thành tội phạm thuộc dạng này là thời điểm thực hiện hành vi vi phạm.
+ cấu thành tội pHạm hỗn hợp cor yếu tố đã bịt kết mood chưa ược xóa a tích mà còn vi pHạm là cấu thài tội pHạm mà mà một trong những and tốu encourage ”. Trong bộ luật hình sự, loại cấu thành tội pHạm này ược thể hiện ởt số điều luật cụ thể pHần các tội pHạm bột lột hình sự như sau: “… Hoặc đ tích mà còn vi pHạm, thì bị pHạt tiền từ hai mươi triệu ồng ến hai trìm triệu ồng hoặc cải tạo không giam giữ ến hai năm: a) Chiếm đoạt quyền tac giải ố Báo Chí, Chương Trình Băng âm Thanh, ĩa âm Thanh, Băng Hình, ĩa Hình; B) MạO Danh Tac Giả Trên tac pHẩm văn học, nghệ thuật, khoa học, báo chí, chương trình trình trình trình trì Băng Hình, ĩa hình; c) sửa ổi bất hợp phap nội dung của tac pHẩm văn học, nghệ thuật, khoa học, bao chí, chương trình băng âm thanh, ĩa âm than; HợP PHAPP TAC PHẩM VăN HọC, NGHệ Thuật, Khoa Học, Báo Chí, Chương Trình Băng âm thanh, ĩa â âm Thanh, Băng Hình, ĩa hình (kh.; ” khác có giá trị từ năm mươi triệu ồng trở lên gay hậu quả n Ghiêm trọng hoặc … còn vi pHạm, thì bị pHạt tiền từ nĂm triệu ồng ến nĂm mươi triệu ồng, cải tạo không giam giữ ến hai nĂm hoặc phạt từ ba likeg ến hai nai n “NGườI Nào Trốn Thuế Với số tiền từ nĂm mươi triệu ồng ến dưới một trăm năm mươi triệu ồng hoặc … hoặc đã bịt encourage , 194, 202, 247, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, … CủA Bộ Luật này, chưa ược xoá Án tích mà còn vi pHạm, thì bị pHạt tiền từtt lần ến nĂm lần sốn sốn sốn sốn sốn sốn sốn tiền trốn thuế hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm (khoản 1 Điều 200 bộ luật hình)”.
ặc điểm của loại cấu thành tội pHạm này lành vi vi phạm chỉ bị coi là pHạm tội khi người thực hiện hành vi đó đã bị kết encouragement chưc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xc xC cũng có hai loại dấu hiệu “đã bị kết án, nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm”.
một là, “đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm”. Đây là trường hợp sau khi bị kết án, chưa được xóa tích nay lại có hành vi vi phạm. trong trường hợp này, tội phạm đã bị kết án và hành vi mới vi phạm là những hành vi cùng loại. như đã bị kết án về tội sản xuất, buôn bán hàng cấm, chưa được xoá án tích nay lại thực hiện hành vi sản xuất, buôn bán hàng c
hai là, đã bị kết án về tội phạm “khác” chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
thời điểm hoàn thành của các tội phạm có cấu thành tội phạm thuộc dạng này là thời điểm thực hiện hành vi vi.
– ngoài các loại cấu thành tội phạm hỗn hợp nêu, chúng tôi thấy còn một số dạng cấu thành hỗn hợp quy ịnh tại điền hìều 13. theo quy định tại khoản 1 Điều 134 bộ luật hình sự, thì:
“NGườI Nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ thương tật từ 11% ến 30% Hoặc dưới 11% NHưNG Thuộc Một Trong Trong Các Các Các Các Các Các Cá. tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm:
a) dùng hung khí nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gây nguy hại cho nhiều người;
b) gay cố tật nhẹ cho nạn nhân;
c) phạm tội nhiều lần đối với cùng một người hoặc đối với nhiều người;
d) Đối với trẻ em, phụ nữ đang có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ;
đ) Đối với ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình;
e) có tổ chức;
g) trong thời gian đang bị tạm giữ, tạm giam hoặc đang bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục;
h) thuê gây thương tích hoặc gây thương tích thuê;
i) có tính chất côn đồ hoặc tái phạm nguy hiểm;
k) Để cản trở người thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.”
trong tất cả các trường hợp nêu trên chỉ có trường hợp quy định tại điểm b
“Gây cốt tật nhẹ cho nạn nhân” là cấu thành có điểm giống với cấu thành tội phạm hỗn hợp cor yếu tốa cấu thành tội phạm vật chất ở chỗu quó qua y bảt bắt và tội phạm được hoàn thành từ thời điểm gay ra cố tật nhẹ cho nạn nhân. Các trường hợp còn lạic điểm giống với cấu thành tội phạm hỗn hợp cor yếu tốu cấu thành tội pHạm hình thức là tội phạm ược hoành thành từ thời ểciểm. Điểm khác nhau cơ bản giữa các trrường hợp này với cấu thành tội phạm hỗn hợp cor yếu tố cấu thành tội pHạm hình thức thể hi hi ở cac điểm sau đy:
thứ nhất, Theo quy ịnh tại điểm a khoản 1 điều 134, thì người thực hiện hành vi (vi phạm – chưa ến mức truy cứu trach nhiệm hình) bịm t. tính chất của hung khí là nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gay nguy hại cho nhiều người.
thứ hai, theo quy ịnh tại điểm c khoản 1 điều 134, thì người thực hiện hành vi vi phạm bị coi là pHạm tội do sốn vi phạm hoặc số người người bịi vi lần đối với cùng một người hoặc đối với nhiều người.”
thứ ba, theo quy ịnh tại các điểm d và đ khoản 1 điều 134, thì người thực hiện hành vi vi pHạm bị coi là pHạm tội do đang có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ; ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo” của người vi phạm.
thứ tư, theo quy ịnh tại các điểm e khoản 1 và ý 1 điểm i khoản 1 điều 134, thì người thực hiện hành vi vi pHạm bị coi là pHạm tí tí vi vi phạm là “có tổ chức hoặc có tính chất côn đồ”.
thứ năm, theo quy ịnh tại ý 2 điểm i khoản 1 điều 134, thì người thực hiện hành vi vi pHạm bị coi là pHạm tội do nhân the nn của người vi hiểm”.
thứ Sáu, Theo quy ịnh tại điểm g khoản 1 điều 134, thì người thực hiện hành vi vi pHạm bị coi là pHạm tội do thời thực hi hành vi vi vi vi vi pHạm bị tạm giữ, tạm giam hoặc đang bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục.”
thứ bảy, theo quy ịnh tại các điểm h và k khoản 1 điều 134, thì người thực hiện hành vi vi phạm bị coi là pHạm tội do mục đích, ộng cơci ệ gây thương tích là “thuê gây thương tích hoặc gây thương tích thuê; Để cản trở người thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.”
điểm chung nhất của các dạng cấu thành tội phạm hỗn hợp nêu trên lành vi vi phạm chưa ến mức ể Truy cứu trach nhiệm hình sự nhưng người thự những điều khác đi kèm. Theo Chung Tôi, Thì Việc Bộ Luật Hình sự quy ịnh những cấu thành tội phạm hỗn hợp nêu trên là mẫu thuẫn với quy ịnh tại điều 9 “tội phạm là hành vi n n.
liên hệ với luật sư để được tư vấn miễn phí:
bất kỳ thắc mắc nào sẽ được luật sư giải đáp miễn phí cho bạn:
- dian thoại: 0911771155/ 02466564319
- email: [email protected]
- bao giá dịch vụ: https://luathoangsa.vn/bao-gia-nc14389.html
- tư vấn pháp luật hình sự
- tư vấn đất đai, hôn nhân gia đình, tranh chấp tài sản
- tư vấn thành lập công ty
- tư vấn xin các loại giấy phép with
- tư vấn thuế, kế toán, bảo hiểm xã hội
- tư vấn thành lập công ty nước ngoài, đăng ký sở hữu trí tuệ
- dịch vụ luật sư riêng…
công ty luật hoàng sa có hơn 10 năm kinh nghiệm trong các lĩnh vực tư vấn pháp luật như:
