tiền tệ là một phạm trù kinh tế và cũng là một phạm trù lịch sử. sự xuất hiện của tiền là một phát minh vĩ đại của loài người, nó làm thay đổi bộ mặt của nền kt – xh. vậy tiền tệ là gì, chức năng của tiền tệ sẽ được giải thích trong bài viết sau đây?
1. sự ra đời của tiền tệ
theo mác, tiền tệ xuất hiện sau một qua trình phát triển lâu dài của trao đổi và các hình thái giá trị. qua trình phát triển của các hình thái giá trị để đi đến hình thái giá trị diễn ra như sau:
hình thái trao đổi đơn giản hay ngẫu nhiên
1 tấm bò = 2 cái rìu
hình thái giá trị tương đối – vật ngang giá chung
giá trị của bò được biểu hiện ở rìu, còn rìu là cái được dùng làm phương tiện để biểu hiện giá trị của bò. hàng hoá (bò) mà giá trị của nó được biểu hiện ở một hàng hoá khác (rìu) thì gọi là hình thái giá trị tương đối. còn hàng hoá rìu mà giá trị sử dụng của nó biểu hiện giá trị của hàng hoá khác (bò) gọi là hình thái vật ngang giá chung.
– hình that giá trị toàn bộ There mởng xuất hi sou lần pHân công lao ộng lần thứ nhất – bộc du mục tách rời khỏi toàn bộc đi hỏi hỏi ưng ựng ềNg ề . lúc này giá trị của vật không chỉ biểu hiện thông qua giá trị sử dụng của một vật mà còn biểu hiện thông qua giá trị sử dụn của
ví dụ: 1 with gà = 10 kg thóc / 1 cái rìu/1 m vải / 0.1 chỉ vàng (chưa cố định)
– hình thái giá trị chung khi sự phân công lao động lần thứ 2, thủ công nghiệp tách rời khỏi nông nghiệp -> sx hh phát triển thì hình thức trao ổi trực tiếp bộc lộ những nhược điểm của nó, đòi hỏi pHải có một loại hàng hoá ặc biệt giữ vai trò gang của -chang cổi quan <ptin </ptìhi <ptin </ptìhi <ptin </ptìhi <ptin </ptìhi <ptin </ptìhi <ptin </ptìhi <ptin </ptìhi <ptia <t./prot.
video: 10 kg of weight
2 with gà = 1 m vải (vật ngang giá nhưng chưa cố định)
0.1 chỉ vang
– hình thatiền tệ khi vật ngang giá chung cố ịnh ở một thứ hàng hoá, đó là kim loại (kẽm, ồng, sắt, bạc, vàng.) Chỉ ến lúc ngang giá chung và đã trở thành tiền tệ, gọi là kim tệ. vì vậy, vàng – tiền tệ được coi là một hh đặc biệt.
kết luận:
– tiền tệ là một phạm trù kinh tế và cũng là một phạm trù lịch sử. sự xuất hiện của tiền là một phát minh vĩ đại của loài người, nó làm thay đổi bộ mặt của nền kt – xh
– sự ra đời và tồn tại của tiền tệ gắn liền với sự ra đời và tồn tại của sản xuất và trao đổi hh. và trong qua trình này nó xuất hiện vật ngang giá chung.
– vàng – tiền tệ được coi là một hàng hoá đặc biệt.
2. tiền tệ là gì?
tiền tệ là một phạm trù lịch sử, nó là sản phẩm tự phát của nền kinh tế hàng hóa, sản phẩm của sự phát trithì gi. Đồng thời cũng là sản phẩm của sự phát triển mâu thuẫn giữa lao động và phân công lao động xã hội trong sản xuất hàng hóa. sự ra đời và phát triển của tiền tệ gắn liền với sự ra đời và phát triển của sản xuất và trao đổi hàng hóa.
Theo mac, tiền tệ là một thứ hàng hoá ặc biệt, ược tách ra khỏi thế giới hàng hoá, dùng ể đo lường và biểu hi ện giá trị của tất cả cả nó trực tiếp thể hiện lao động xã hội và biểu hiện quan hệ sản xuất giữa những người sản xuất hàng hóa.
theo các nhà kinh tế hiện ại: tiền ược ịnh nghĩa là bất cứ cái gì ược chấp nhận chung trong việc thanh ton ể nhận hàng hoá, dịch tron viẻ.
3. các chức năng của tiền tệ
3.1 chức năng thước đo giá trị (value standard)
tiền tệ thực hiện chức năng thước đo giá trị khi tiền tệ đo lường và biểu hiện giá trị của các hàng hóa khác.
chúng ta đo lường các giá trị của hàng hóa và dịch vụ bằng tiền giống như chúng ta đo khối lượng bằng kilogram hoặc đo khoảng cá kiloméch bt. Để thấy vì sao chức năng này lại quan trọng, chúng ta nhìn vào nền kinh tế đổi chác, trong đó tiền không thực hiện chức yang nà
nếu nền kinh tế chỉ cr ba mặt hàng, ví dụ: vải, gạo, muối thì chỉ có ba giá ể có thể trao ổi thứ này với thứ khác: giá cạa một mít vải tíh bằng bao, giegl củt vải tính bằng bao nhiêu kilogram muối và giá của một kilogram gạo tính bằng bao nhiêu kilogram muối. nếu có mười mặt hàng, chúng ta sẽ có 45 giá ểể trao ổi mặt hàng này với mặt hàng khác, với 100 mặt hàng chúng ta có ến 4950 hàng giá, với 100
công thức cho chúng ta biết số giá ta cần khi có n mặt hàng: n(n -1)/n
3.2 chức năng phương tiện trao đổi (medium of exchange)
tiền tệ thực hiện chức năng phương tiện trao đổi khi tiền tệ môi giới cho qua trình trao đổi hàng hóa.
khi tiền tệ xuất hiện, hình thái trao ổi trực tiếp bằng hiện vật dần dần nhường chỗ cho hình thai trao ổi gián tiếp thực tiền chiện quan. hình thái trao ổi này trở thành phương tiện và ộng lực thúc ẩy nền kinh tế tăng trưởng nhanh chóng, buôn bán trở n ễ dàng, sản xuất. có thể ví tiền tệ như một chất nhớt bôi trơn guồng máy sản xuất và lưu thông hàng hóa. khi mức dộ tiền tệ hóa ngày càng cao thì hoạt động giao lưu kinh tế càng được diễn ra thuận lợi, trôi chảy.
nghiệp vụ trao đổi giá tiếp thực hiện qua trung gian của tiền tệ, gồm hai vế:
– vế thứ nhất: bán hàng để lấy tiền: h-t
– vế thứ hai : dùng tiền để mua hàng t – h
nhưng thỉnh thoảng hai vế này không di liền với nhau.
3.3 chức năng phương tiện thanh toán (deferred payment standard)
quá trình lưu thông hàng hóa phát triển, ngoài quan hệ hàng hóa – tiền tệ, còn phát sinh những nhu cầu vay mượn, thuế khóa, nộp địa tô. trong những trường hợp này, tiền tệ chấp nhận chức năng thanh toán.
như vậy, khi thực hiện chức năng phương tiện thath toán, tiền tệ không còn là môi giới của trao ổi hàng Hóa, ti -thn -tn ề ậ ậ ậ ộ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ ổ động của hàng hóa.
tệ tệ khi thực hiện chức năng làm phương tiện chi trả đã tạo ra khả nĂng làm cho số lượng tiền mặt cần thiết cho lưu thông giảm đi tương ối vì sự sự sự sự sự sự sự sự sự sự sự sự sự sự sự sự sự sự
muốn ược chấp nhận làm pHương tiện that toán, tiền tệ phải có sức mua ổn ịnh, tương ối bền vững thời gian, chynh sức mua ổnh đl tạo cho ng choc colch cho choc /p>
Đọc thêm về nguồn gốc của tích lũy tư bản
3.4 chức năng phương tiện tích lũy (store of value or store of purchasing power)
tiền tệ chấp hành chức năng phương tiện tích lũy khi tiền tệ tạm thời rút khỏi lưu thông, trở vào trạng tĩnh, chuẩn chi tị cho nhu dúc.
khi tiền tệ chưa xuất hiện, người thường thực hiện tích lũy dưới hình thati hiện vật, hình that này không tiện lợi vìó đi hỏi phải chảng rỏnn, n, n, n, n, n, n, n, n, n, n, n, n, n ,n,n,n,n,n,n,n,n,n,n,n,n. , khó lưu thông và it sinh lời.
khi tiền tệ xuất hiện, người ta dần dần thay thế tích lũy dưới hình thái hiện vật bằng hình thái tích lũy dưỡnti dền. hình thái này có nhiều ưu điểm, điểm nổi bật là dễ lưu thông và thanh khoản. tuy nhiên, tích lũy dưới hình thái tiền tệ có nhược điểm là có thể dễ mất giá khi nền kinh tế có lạm phát. do vậy, ể tiền tệ thực hiện ược chức năng phương tiện tích lũy đòi hỏi hệ thống tiền tệ quốc gia phải ảm bảo ưứ mus.
3.5 chức năng tiền tệ thế giới (world currency)
tện tệc hiện chức nĂng tiền tệ thế giới khi tiền tệc hiện bốn chức nĂng thước đo geá trị, phương tiện trao ổi, phương tiện that toá, phương tiện ốn ốn ốn ốn ốn Là ồng tiền của một nước thực hiện chức nĂng tiền tệ thế giới khi tiền của quốc gia đó ược nhiều nước trên thế giới tin dùng và sửng dụng như ồ ướ ướ ướ ướ ướ ọ ọ ọ ọ
tóm lại, điều kiện quan trọng nhất ểể cho một vật ược sử dụng làm tiền tệc hiện các chức nĂng: thước đo giá trị, phng tiện trao ổi, phương giới là chung pHải , tạo được niềm tin và sự tín nhiệm của dân chúng.
