cơ sở hạ tầng là gì? và mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng là gì? hãy cùng tri thức cộng đồng tìm hiểu trong bài viết ngắn sau đây!
xem them:
- khái niệm công nghiệp hóa hiện đại hóa
- khái niệm và tính tất yếu của công nghiệp hóa hiện Đại hóa
1. các khái niệm liên quan
1.1. cơ sở hạ tầng là gì?
cơ sở hạ tầng là toàn bộ những quan hệ sản xuất hợp thành cơ cấu kinh tế của xã hội trong những giai đoạn lịch sử n
khái niệm cơ sở hạ tầng phản ánh chức năng xã hội của các quan hệ sản xuất với tư cách là cơ sở ã tế của cáng xuỰn>
cơ sở hạ tầng là toàn bộ những qhsx hợp thành cơ cấu kinh tế của một hình thái kinh tế – xã hội nhất định.
kết cấu của cơ sở hạ tầng gồm 3 bộ phận:
– quan hệ sản xuất tàn dư
– quan hệ sản xuất thống trị
– quan hệ sản xuất mầm mống
cơ sở hạng của xã hội của thể bao gồm những quan hệ sản xuất thống rị, những quan hệ sản xuất tàn dư và những quan hệ sản xuất mầm mầm m
quan hệ sản xuất thống trị là quan hệ sản xuất bao trùm xã hội, quyết định bản chất của cơ sở hạ tầng.
quan hệ sản xuất tàn dư là quan hệ sản xuất của xã hội còn rơi rớt lại.
quan hệ sản xuất mầm mống là mầm mống của phương thức sản xuất mới trong tương lai.
200 xuất thống trị bao giờ cũng giữu vai trò chủ ạo chi pHối cacchy phần kinh tế và kiểu quan hệ sản xuất khác: no quyết ịnh và tc ộng trực tiếp ếp ế /p>
1.2. kiến trúc thượng tầng
lànn bộ những tư tưởng xã hội, những thiết chế tương ứng và những quan hệ nội tại của kiến trúc thượng tầng ược hình thành thtn một cơ sở sở sở sở sở sở sở sở sở sở sở sở sở sở
trong kết cấu kiến trúc thượng tầng thì nhà nước là bộ phận quan trọng nhất. Bởi Vì, NHà nước nắm Tray tay sức mạnh kinh tế và bạo lực, nó chi pHối mọi bộ pHận khác của kiến trúc thượng tầng và các bộ pHận này nó pHục tùng nó.
xem thêm: vai trò của cơ sở hạ tầng
2. mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng xã hội
cùng tìm hiểu về mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng trong xã hội:
2.1. cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng
cơ sở hạ tầng quyết định nội dung, tính chất kết cấu của kiến trúc thượng tầng. cơ sở hạ tầng của một xã hội nhất ịnh như thế nào, tính chất của nó ra sao, giai cấp ại diện cho nó như thì thì h. và quan hệ của các thể chế tương ứng với các thiết chế ấy cũng như vậy. cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng thể hiện ở những mặt sau:
– cơ sở hạ tầng giữ vai trò quyết định sự hình thành kiến trúc thượng tầng, cơ sở hạ tầng nào sinh ra kiợn trú.c
– cơ sở hạng quyết ịnh sự biến ổi của kiến trúc thượng tầng trong một hình thati kinh tế xã hội nhật ịnh, khi cơ sở hạng biến ổn thì kiến thung.
– cơ sở hạ tầng quyết định sự thay đổi căn bản của kiến trúc thượng tầng. khi cơ sở hạ tầng nào mất đi thì kiến trúc thượng tầng do nó without ra cũng mất theo, khi cơ sở hạ tầng mới xuất hiện thì nó lại sản sin /p>
ví dụ cơ chế bao cấp tương ứng với nó là nhà nước xơ cứng, mệnh lệnh quan liêu
cơ chế thị trường tương ứng với nó là nhà nước năng động, hoạt động có hiệu quả
cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng là quy luật phổ biến của mọi hình thái ktxh.
2.2. kiến trúc thượng tầng tác động trở lại cơ sở hạ tầng
kiến Trúc thượng tầng do cơ sở hạng sinh ra nhưng sau khi xuất hió nó có tíh ộc lập tương ối do đó nó tac ộng lại cơ sở hạ tầng tển ở nhữ nh ữt mặt m
– Chức nĂng xã hội của kiến trúc thượng tầng là bảo vệ, duy trì củng cố vàn thiện cơ sở hạ tầng đãing ra nó và tìm cach xóa bỏ cơ sở hạng cũ, ki ượ. nó luôn luôn giữ lại và kế thừa những cái cũ đã làm tiền đề cho cái mới.
ví dụ: nhà nước tư sản hiện đại củng cố, bảo vệ, phát triển sở hữu tư nhân tư liệu sản xuất. còn nhà nước vô sản thì bảo vệ, phát triển sở hữu xã hội (tập thể).
trong các yếu tố của kiến trúc thượng tầng thì nhà nước là yếu tố cơ bản có vai trò đặc biệt quan trọng đối hớt cơ. vai trò của nhà nước tác động đối với cơ sở hạ tầng thể hiện ở 3 chiều hướng. bằng công cụ pháp luật, bằng sức mạnh kinh tế và sức mạng bạo lực của nhà nước có thể tác ộng làm cho kinh tea phát triỺnh ếu.
nhà nước là yếu tố tác động trở lại mạnh mẽ nhất đối với csht vì nó là công cụ bạo lực tập trung trong tay p giai c.
không chỉ thực hiện chức nĂng kinh tếng hệ thống chính Sách kinh tế – xã hội đúng, nó còn cóc tac dụng trực tiếp thúnc ẩy sự phát triển của nền kinh tế. các bộ phận khác của kiến trúc thượng tầng cũng phải thông qua thì mới có hiệu lực đối với csht.
kiến trúc thượng tầng tác động trở lại csht theo hai chiều:
– tích cực: khi kttt tác động cùng chiều với những quy luật vận động của csht thì nó thúc đẩy csht phát triển. do đó, thúc đẩy sự phát triển kinh tế- xã hội.
– tiêu cực: khi kttt tác ộng ngược chiều với những quy luật vận ộng của csht, khi nó là sản phẩm củ hệ kinh tếi lỗi thì, c.ỗi thì, k.ỗi thì do đó, nó kìm hãm sự phát triển kinh tế.
nguồn: tri thức cộng đồng chất lượng
các tìm kiếm liên quan khác: cơ sở hạ tầng của xã hội là, xây dựng cơ sở hạ tầng, cơ sở hạ tầng du lịch, cơ sở hạng kỹ thuật là gì, cơ sạ hạng du sở kỹ thuật, cơ sở hạ tầng trong xây dựng là gì, cơ sở hạ tầng giao thông, …
