cầm kỳ thi hoạ là gì ? xuất phát từ một câu thành ngữ gốc Hán – cầm kỳ thư hoạ (琴棋书画 – qí shū huà), ược người việt xưa thay chữ “thư” (书 shū) thành chữ “thi” (shī) ể và nhấn mạnh hơn văn hoá của việt nam, cầm kỳ thi hoạ đã trở thành một câu tục ngữ được sử dụng khá phổ biến tro y na. tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ ý nghĩa của câu tục ngữ này, các bạn hãy đọc tiếp bài viết để xem câu tục ngị nà y vé.
cầm kỳ thi họa (琴棋詩畫 – qín qí shī huà) là gì?
cầm kì thi họa : (tinh thông mọi thứ) ược hiểu ơn giản là người chơi đàn, chơi cờ, viết chữ làm thơ v à vẽ tranh người xưa thường că va cầm kì thi họa” của một người ể ể phân biệt người có tài hay không, “hiền nhân hay quân tử”, “phàm phu hay bất tài”.
– cầm kì thi họa (琴棋詩畫) ghép từ các chữ:
cầm (琴) nghĩa là giỏi đánh đàn.
kì (棋) là đánh cờ giỏi.
thi (詩) là biết làm thơ.
họa (畫) là vẽ.
1. cầm (琴) – ý nghĩa của cầm
“chẳng ngôn ngữ nào êm dịu và trầm lắng cho bằng ngôn ngữ của thi ca
chẳng âm điệu nào thiết tha cho bằng cung thanh trầm của khúc nhạc…”
Âm nhạc giúp tâm hồn thư thái, sống lạc quan yêu đời và để làm được điều đó cần phải được người nghệ sĩ tài ba hay những mỹ nữ thời xưa đánh lên những tiếng đàn, khúc nhạc đi vào lòng người.
Ở thời cổ đại có một khúc nhạc tên ”hoa tư dẫn” rất nổi tiếng. Khúc nhạc này bắt nguồn từ khi một vị hoàng ếế trị vì ến nĂm thứ 15, ông vông lo lắng cho thiên hạ không an bình n buồn bã không thôi, một đn hạ không an bìn n bình n An bình n buồn bã không thôi, một đn hạ không an bình n buồn bã không thôi, một đn hạ không an bình n buồn bã không thôi, một đn hạ không an bìn n bìn bình n buồn bã không the nơ mái không chạy theo những dục vọng của with người, không có thiện và ác, không đấu đá tranh giành. khi tỉnh dậy ông ngộ ra được đạo trị quốc theo phương thức như trong hoa tư quốc, từ đó thiên hạ thay đổi. “hoa tư dẫn” chính là muốn ca tụng thế giới hoà bình và những người dân không ham danh lợi.
người dân ở hoa tư quốc không tham lam và cũng không lưu luyến vào sinh mệnh, nên họ không có những dục vọng tranh đấu. Đó chính là cảnh giới của người tu đạo, cho nên văn hóa cổ cầm cũng là một loại tu luyện. các nhà nho thích chơi đàn, cầm ược coi là quân tử, nho gia cho rằng cổ cầm có thể đem ến ạo, giống như ức, có thể minh sáng tánh huệ t. Đạo gia yêu đàn vì đàn là thứ có thể giúp tu họ tâm dưỡng tính.
2. kì (棋) – nhân sinh bách tinh giống như bàn cờ
Trong một trận đấu cờ, não ta sẽ được đặt trong tình trạng làm việc, tư duy thường xuyên để đưa ra những nước cờ sắc sảo, thú vị, qua đó kích thích sự hưng phấn, chống lại sự trì trệ, chậm chạp, tăng cường khả năng tập trung và tư duy logic. Quy tắc chơi cờ vây mặc tuy đơn giản nhưng biến hóa vô cùng, bàn cờ tượng trưng cho vũ trụ, điểm ở giữa biểu hiện cho trung tâm vũ trụ, ba trăm sáu mươi điểm tượng trưng cho ba trăm sáu mươi ngày lịch cũ, quân cờ trắng đen đại diện cho sự thay đổi của đêm và ngày, bốn góc bàn cờ biểu thị bốn mùa trong năm. Từ một bàn cờ nhỏ nhỏ đã tượng trưng cho một thiên thể vũ trụ, 19 đường văn cờ giăng khắp nơi, phân biệt rõ ràng, bao la vạn tượng. Từ trong bàn cờ có thể tiến vào không gian vô hạn. Có nhiều vị thánh hiền trong lịch sử có thể nhìn thấy những biến hóa của thiên tượng, thế gian vạn vật từ trong ván cờ. Ví dụ như Gia Cát Lượng thời Tam Quốc viết trong “Vây Cờ Ca”: “Bầu trời giống như một cái vòng tròn, lục địa tựa như một ván cờ”.
bên cạnh đó, thời gian chơi cờ tướng cũng là khoảng thời gian mà trí não con người ược ặt trong tình trạng thảnn, không bị cácâuỐthi câuối lo .
chính vì vậy, người chơi cờ giỏi sẽ có cách suy nghĩ thông minh, chuẩn xác hơn trong công việc và giúp họ thư thái , bình tĩnh hơn trong mộc trong
3. thi (詩), họa (畫) – thi trung hữu họa, họa trung hữu thi (trong thơ có họa, trong họa có thơ)
Thi (詩) có nghĩa là thơ. Bất kể một thời đại nào, quốc gia nào, tinh hoa nghệ thuật luôn phải nằm trong sự tổng hòa giữa “hình thế và tinh thần” của nó, nếu như hữu hình vô thần thì nghệ thuật sẽ mất đi linh khí cùng tinh thần của nó; có thần vô hình thì nghệ thuật mất đi vật tải thể, mất đi “đồ chứa đựng” của nó.
thời cổi khi thương hiệt mới sáng tạo ra chữt viết, ông đã cho mọi người thấy ược linh hồn của văn tự, sau đó trải quao nhiêu ời, mọi ghái ghái ghái ghái ghái ghái ghái ghái ghái ghát, dành cho văn tự một hình dáng thực thể đẹp đẽ hơn. một thư pháp tốt chú trọng ở “pháp độ”, nó đòi hỏi một thời gian dài rèn luyện, người viết thư pháp bên trong cần có nội tuth àm, tin. do đó người xưa mới có câu “thấy chữ giống như thấy người”.
Họa (畫) có nghĩa là vẽ, nói cách khác, là ngôn ngữ để truyền đạt ý tưởng của người nghệ sĩ bằng các tác phẩm hội hoạ sử dụng kỹ thuật và phương pháp của người nghệ sĩ. Công cụ hội hoạ truyền thống gồm có bút lông, mực, thuốc màu, giấy lớn, v.v… Đề tài có thể chia thành người vật, phong cảnh, hoa chim các loại, kỹ thuật gồm có kỹ thuật sử dụng ngòi bút và kỹ thuật viết ý. Những bức họa xưa thường được vẽ đi kèm thư pháp, đường vẽ có thể là nét thẳng hoặc theo kiểu mềm mại, sắc nét hoặc thanh lịch nhẹ nhàng, cũng có thể biểu hiện qua những bất đồng về tư thái và ý vị khác nhau của mỗi nghệ sĩ.
thi và hoạ vốn có cùng một một mục đích, cả 2 đều chú trọng đến vẻ ngoài và tư chất đồng nhất. một họa gia tốt có thể đem người và vật vẽ ra thần thái sống động nhất. người xưa nếu tán thưởng một bức tranh thì thường có câu: “trong thơ có họa, trong họa có thơ”. thi hay họa cũng đều biểu lộ cho chúng ta thấy hơi thở của cuộc sống hàng ngày.
trên đy là bài viết về câu tục ngữ cầm kỳ thi hoạ, qua bài viết này chúng ta có thểy cầm kỳ thi họa, diệu diệu tuyệt trầnđnĻng ƻngà. từ đó ta có thể hiểu cầm kỳ thi hoạ là gì và lĩnh ngộ được văn hóa thần truyền với các ngụ ý sâu xa. thật ra hết thảy những nghệ thuật chynh thống ều chứa ựng chân lý sâu sắc của vũ trụn cảm hứng cho mọi người cộà cum nghic tía
